Dissosiyatif Yaşantılar Ölçeği (des) psikoform dissosiyatif belirtilerini tarama ve derecelendirme için kullanılan bir özbildirim ölçeğidir. Ölçüm sayesinde dissosiyatif bozukluk hastalarına tanı konulabilmektedir. Bu ölçüm esnasında 2 farklı araç kullanılır. Bunlar;

1. Dissosiyatif Bozukluklar İçin Görüşme Çizelgesi (DDIS)
2. Dissosiyatif Bozukluklar İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme Çizelgesi (SCID-D)

şeklindedir.

DES Alt Faktörleri Nelerdir?

DES alt faktörleri sayesinde daha kolay ve doğru tanılar konulabilir. Bunlardan biri amnezi faktörüdür. Amnezi faktörü hafıza kaybını ölçmektedir. Bu ölçüm ile kişi bir yere nasıl gittiğini, neler giydiğini, neler yediğini hatırlıyor mu sorularına dair kanıtlar bulunur. Depersonalizasyon diğer bir faktördür, kişinin kendi benliğinden ve mental süreçlerinden kopuk hissetme olayına verilen isimdir.

Bu durum altında olan kişiler kendilerini başkalarına bakıyormuş, başkalarının yanında duruyormuş gibi hisseder. Yani aslında bir nevi bedenleri kendilerine ait değilmiş gibi hissederler. Benzer bir faktör olan derealizasyonda ise mevcut çevrenin gerçekliğinden kopuk hissedilir, kişi kafasının içinde durmadan ona bir şeyler yapmasını söyleyen sesler duyar.

DES için diğer bir faktörde absorption faktörüdür. Bu faktör çevrenizde olanlarla sizi koparacak şekilde çok meşgul ya da dalmış olmayı içerir. Bu faktörün temelinde travmalar yatar. Kişi geçmişte yaşadığı olayları bir daha yaşıyormuş gibi hisseder, hatırladığı şeylerin hayal mi gerçek mi olduğunu ayırt etmekte zorlanır ve filmlerde geçen hayal ürünlerinin sadece hikayeden ibaret olduğunu fark edemeyecek hale gelir.

Veri Toplama Araçları Nelerdir?

Dissosiyatif ölçeği çoğul kişilik bozukluğu ve kronik karmaşa haline girme durumuna verilen isimdir, ölçme aracının uygulanması da oldukça kolaydır. Dissosiyatif yaşantıları derecelendirir, travmatik olayların incelenmesini sağlar. Az sayıda sorudan oluşan bir bölüme sahiptir. Özellikle belirti tarama ve yeme bozukluklarına yer vermeden oluşur, Avrupa kökenli ölçekte 28 madde yer almaktadır.

Ölçeğin Güvenirliği

Ölçek tamamen kişilerin belirtilerini dikkate almaktadır, bu yüzden güvenirliği ve gerçekliği tamdır. Ölçek sayesinde kişilerin kişilik bozukluğu dereceleri ortaya çıkar. İçinde sosyodemografik bilgi formu bulunmaktadır, bu form deneklerin yaş, cinsiyet ve eğitim gibi bilgilerini alır, ekonomik durumları bu şekilde ortaya çıkarılır.